Բնակավայրեր

Եղնաջուրը գտնվում է Եղնաջուր գետակի ափին, Արփի լճից (Ազգային պարկ) հյուսիս-արևմուտք` Գառնառիճ գյուղից 4 կմ հյուսիս-արևմուտք։ Հայաստանի Հանրապետության ամենաարևմտյան գյուղն է։ Արփի լճի տարածքում գործում է հյուրատուն։ 

Գյուղը մեծ հնարավորությունների ունի էկոտուրիզմի զարգացման համար։  Եղնաջուրում ապրում են ընտանիքներ Գյումրիից, Աշտարակից, Թավշուտ և Բերդաշեն գյուղերից: Այստեղ ավանդաբար անցկացվում է «Վերադարձ դեպի բնություն» ամառային ճամբարը։

Եղվարդ գյուղը գտնվում է Սյունիքի մարզի մարզկենտրոն Կապան քաղաքից մոտ 12 կմ հյուսիս-արևելք՝ ծովի մակարդակից 1040-1120 մ բարձրության վրա։ Գյուղատնտեսական գործունեության հիմնական ուղղություններն են անասնապահությունը, դաշտավարությունը: Գյուղում կա ինտենսիվ այգի՝ 5,5 հա տարածքով։

Գյուղում կկառուցվի նոր մոդուլային տիպի դպրոց (կից մանկապարտեզով), որը իր նշանակությամբ կծառայի ոչ միայն որպես դպրոց, այլ նաև համայնքային մշակութային կենտրոն։ Առաջիկայում կբարեկարգվի Եղվարդ գյուղի բուժակ֊մանկաբարձական կետը։

Երազգավորսը գտնվում է Շիրակի մարզի հարավ-արևմտյան մասում, Գյումրի - Արմավիր ավտոճանապարհի կողքին։ Համայնքի տարածքը կազմում է 70 հա։ Հարավից սահմանակից է Բայանդուր համայնքին, հյուսիսից Գետք համայնքին։ 

Գյուղում նոր ոռոգման ցանց է կառուցվել։ Հիմնականում զբաղվում են անասնապահությամբ և հողագործությամբ, ինչը հանդիսանում է նրանց եկամուտի հիմնական աղբյուրը։ Գյուղն ունի գյուղատնտեսական բերրի, ոռոգելի հողեր, Գյումրի-Արմավիր ճանապարհին մոտ տեղադիրք։ 

Երասխ գյուղը գտնվում է մարզկենտրոնից 36 կմ դեպի հարավ-արևելք, ծովի մակարդակից 810 մ բարձրության վրա։ 

Գյուղը գազաֆիկացված է, կա ջրամատակարարման ներքին ցանց, ներկայումս կառուցվում է խաղահրապարակ և սպորտդպրոց։  

Հիմնանորոգված է Երևան-Երասխ-Գորիս-Մեղրի ճանապարհի՝ Արարատ համայնքում գտնվող 12,2 կմ հատվածը։

Երիզակը գտնվում է Զարիշատ գյուղից 3 կմ հարավ, Արփի լճի հարավային կողմում, սարալանջի վրա։ Երիզակ է վերանվանվել 1991 թ.:

Բնակավայրում մշտական բնակիչներ չկան, տարածքում զբաղվել են անասնապահությամբ և երկրագործությամբ։

Երվանդաշատ գյուղը գտնվում է Արմավիրի մարզում, Արաքս և Ախուրյան գետերի միախառնման անկյունում, ծովի մակարդակից 975 մ բարձրության վրա, մարզկենտրոնից 43 կմ հարավ-արևմուտք։ 

Գյուղում կառուցված է խմելու ջրի ցանց։ Գյուղացիներն օգտվում են նաև էներգատաքացուցիչներից (տնային տնտեսությունների 50%-ն արդեն տեղադրել են): 

Զանգակատունը գտնվում է մարզկենտրոնից 55 կմ հեռավորության վրա: Գյուղի թիկունքում կառուցվել է 2 մլն. խորանարդ մետր տարողությամբ ջրամբար՝ ոռոգման նպատակով: 

Գյուղի ուսանողների ուսման վարձի 50 տոկոսը հոգում է պետությունը։ Բնակավայրում գործում են Արարատի համայնքապետարանի կողմից տրամադրված անվճար ուսանողական ավտոբուսներ։

Զառիթափ գյուղը գտնվում է Վայքի լեռնաշղթայի հարավ-արևելյան մասում։ Ծովի մակարդակից բարձր է 1400-2100 մ։ Գյուղը փռված է յոթ բլուրների վրա, գյուղամիջով անցնում է Փշոնք, իսկ հյուսիսային սահմանով անց Արփա գետերը

Զառիթափ գյուղը հիմնադրվել է 1829 թ.։ Գյուղն ապահովված է ոռոգման, խմելու ջրերով։ Գազաֆիկացված է, լուծված է փողոցային լուսավորության հարցը։ Զառիթափը 24-ժամյա ջրամատակարարում ունի։ Ներկայումս վերանորոգվում է Զառիթափի մանկապարտեզը։

Զառիվեր բնակավայրը գտնվում է ՀՀ Գեղարքունիքի մարզում՝ Վարդենիս համայնքում։ Բնակավայրը ՀՀ բարձրլեռնային գոտիներից է՝ գտնվում է ծովի մակարդակից 2100 մետր բարձրության վրա։ Բնակավայրն աչքի է ընկնում երկար, ցրտաշունչ ձմեռներով։

Բնակավայրում մշտապես առկա է 16 տնտեսություն։ Ամռան ամիսներին այս թիվը մեծանում է՝ պայմանավորված սեզոնային անասնապահության և դաշտավարության աշխատանքներով։ Բնակավայրն ապահովված է հոսանքով և ինտերնետ հասանելիությամբ։ Բնակիչների հիմնական զբաղմունքը անասնապահությունն ու հողագործությունն է։

Գտնվում է Ամասիա գյուղից 12 կմ հյուսիսարևմուտք, ծովի մակարդակից 2050-2100 մ բարձրության վրա: Համայնքի մեջ մտնում են Զարիշատ և Երիզակ գյուղերը:

Վերանորոգվել են Զարիշատ բնակավայրի մշակույթի տան անբարեկարգ հատվածները։ Ապահովված է գյուղի արտաքին լուսավորությունը։ Նորոգվել է Զարիշատի համայնքային կենտրոնը։ 

Զբաղվում են հացահատիկային, կերային կուլտուրաների մշակությամբ, խոշոր և մանր եղջերավոր անասնաբուծությամբ, թռչնաբուծությամբ, մեղվաբուծությամբ:

Զեդեան գտնվում է ծովի մակարդակից 1500-1600 մ բարձրության վրա, մարզկենտրոն Եղեգնաձորից՝ 20 կմ
հյուսիս-արևելք: Գյուղն ապահովված է ոռոգման, խմելու ջրերով։ 

Գյուղի տարածքով անցնում է Արփա գետը։ Սահմանակից է մարզի Ագարակաձոր, Վայք, Մալիշկա ու Ազատեկի համայնքներին։

Զովասար գյուղը գտնվում է մարզկենտրոնից 61 կմ հյուսիս-արևմուտք, իսկ մայրաքաղաքից՝ 74 կմ, ծովի մակարդակից 2100 մ բարձրության վրա, տարածքը՝ 1090 կմ⊃2։ 

Այստեղ տարիներ շարունակ զարգացած է եղել անասնապահությունը։ Գյուղն ունի զարգացման լայն հնարավորություններ։ Իրականացվել են ճանապարհների հարթեցման աշխատանքներ, Զովասարում արդիականացվել է արտաքին լուսավորությունը։ Առկա է խմելու ջրի ցանց, ոռոգման համակարգ։